Geraldien Ganseman, regiocoördinator Noord-Holland/Flevoland, is namens Exodus aangesloten bij het Europese project Copper. Dit project stimuleert de inzet van vrijwilligers binnen een justitieel kader; dus ook binnen de forensische zorg. Het is een samenwerking van de reclasseringsdiensten en sociale organisaties in Nederland, Roemenië, Portugal en Ierland. Geraldien vertelt: “Het project is in december 2022 gestart en loopt eind dit jaar af. Reclassering Nederland nodigde onder meer Exodus uit om aan te haken, en vanuit onze expertise mee te denken.”
In ieder land gaat het anders
Samen ontwikkelen de landen een training om vrijwilligers, die via een reclasseringsdienst werken met (ex)gedetineerden, beter te kunnen opleiden en begeleiden. Geraldien: “Het is heel interessant om de verschillen tussen de landen te zien. In Nederland zijn we best ver met vrijwilligers in de begeleiding van mensen in een gedwongen kader, terwijl dit in Portugal echt nog in de kinderschoenen staat.”
Exodus als expert
In Ierland willen ze graag van Exodus leren hoe je ervaringsdeskundigen inzet. “Daar zijn ze momenteel bezig met het opzetten van een trainingsprogramma. De inzet van ervaringsdeskundigen: mensen die zelf het traject hebben doorlopen, en daar vervolgens anderen mee helpen. Daar onderscheidt Exodus zich in deze wereld echt mee. Net als met het begeleid wonen van (ex-)gedetineerden en het betrekken van naasten bij hun resocialisatie.”
De start van het project
Geraldien: “Het Copper-project begon voor mij met een literatuuronderzoek. We brachten de verschillen en ‘good practices’ in kaart met betrekking tot het werken met vrijwilligers in gedwongen kader.” Op basis daarvan werd een training ontwikkeld: een e-learning en een fysieke bijeenkomst. Inmiddels is de pilot gedraaid; Geraldien deed mee, samen met een vrijwilliger van Exodus.
“In Japan doet iedereen vrijwilligerswerk”
Afgelopen mei organiseerde Copper een conferentie voor alle betrokkenen in Lissabon, om samen te komen en van elkaar te leren. Er waren mensen van alle reclasseringsdiensten, sociale organisaties, en natuurlijk ook vrijwilligers. Geraldien: “Er werden allerlei workshops en lezingen georganiseerd, waarin partners uit het Copper Project hun ervaringen deelden. Maar ook andere landen deelde informatie. Zo vertelde professor Naoki Tanaka uit Japan – via een videoverbinding – hoe iedereen daar vrijwilligerswerk doet. Dat wordt met de paplepel ingegoten.”
Komend najaar in Den Haag
In november dit jaar vindt dit afsluiting van het project plaats, in Den Haag. “Dan wordt de eindconclusie gepresenteerd, en gaan we aan de slag met de implementatie.” Die implementatie ziet er voor ieder land en voor iedere organisatie anders uit. “Bureau Buitenland van Reclassering Nederland gaat hun vrijwilligers, die Nederlanders in een buitenlandse detentie bijstaan, concreter scholen. Bij Exodus gaan we aan de slag met ontwikkelen van meer beleid en scholing voor het bijstaan van speciale doelgroepen, zoals ervaringsdeskundigen en TBS. Ierland gaat de training voor ervaringsdeskundigen opzetten.”
En misschien gaat Geraldien zelf in november ook nog iets vertellen aan de partners. “Over het begeleid wonen van (ex-)gedetineerden en onze methodiek ‘jouw kracht’. Want naast de inzet van vrijwilligers binnen dit kader is ook dat iets waar we ons in Europa mee onderscheiden.”