“Op dit moment begeleid ik twee kinderen, samen met twee andere vrijwilligers. Familieleden brengen de kinderen naar de PI Dordrecht en wij begeleiden hen vervolgens tijdens het bezoekuur. Via het OKD kwam ik jaren geleden in contact met Jenny, een achtjarig meisje uit Rotterdam. Haar vader moest een gevangenisstraf van veertien jaar uitzitten in Roermond. Ik heb haar begeleid tot ze zestien werd. Dat is wel een unicum hoor! Ik heb echt een band met haar opgebouwd. Afgelopen mei was ze jarig en dan stuur ik haar altijd een kaartje. In juni krijgt ze te horen of ze geslaagd is voor haar examens. Dan bel ik haar natuurlijk even om te vragen of het gelukt is.
Ontwikkeling
Ik heb Jenny echt zien opgroeien. Soms gingen we na het bezoekuur nog even wandelen in de bossen, of we hielpen haar in de auto met het overhoren van huiswerk. Tijdens een wandeling vertelde ze dat ze een gesprek had met een nieuwe school, voor haar eventuele vervolgstudie.
Ik vroeg haar wat ze daar zou gaan zeggen, maar dat wist ze nog niet. We hebben toen het kennismakingsgesprek voorbereid. We hebben besproken waarom ze graag naar die school wilde, en wat ze goed vond aan de school. We hebben haar dus kunnen klaarstomen voor een nieuwe situatie. Ik ben moeder van drie dochters en oma van vijf kleinkinderen. Daarnaast hield ik me lange tijd bezig met jeugdwerk en werkte ik binnen het onderwijs. Ik heb dus veel ervaring met kinderen. Zulke dingen, zoals zo'n gesprek oefenen, vind ik echt heel leuk om te doen. Je kunt de ander echt ondersteunen in zijn of haar ontwikkeling.
Puberteit
Wanneer kinderen in de puberteit komen, haken ze vaak af. Je merkt dat ze het zonde vinden om op zaterdag naar de gevangenis te gaan. Jenny heeft het jarenlang volgehouden: zij was heel trouw. Als kinderen al wat ouder zijn, gedragen ze zich meestal wat afstandelijker. Jonge kinderen zijn vaak wat spontaner. Hun gedrag heeft soms te maken met de mate waarin ze zijn voorbereid op het bezoekuur. Zo heb ik een keer meegemaakt dat een meisje van vijf, waarvan de moeder opgepakt was op Schiphol, helemaal overstuur reageerde toen ze voor de eerste keer bij haar moeder op bezoek ging. De familie had haar niets over de detentie verteld. We hebben toen eerst een half uur met haar in de auto gezeten. Daarna zijn we ergens een ijsje gaan halen, om het meisje te kalmeren.
Onrust en spanning
Kinderen met een ouder in detentie worden vaak van hort naar haar gesleept. Ze begrijpen dikwijls niet waarom hun vader in de gevangenis zit. Papa is immers ‘ineens weg’. De band van een kind met een vader in detentie hangt heel erg van de moeder af. Hoe open is zij over de situatie? Ik herinner me een moeder die haar kinderen had verteld dat hun vader in het buitenland werkte. Die vader heeft toen een zaak aangespannen om zijn kinderen toch te kunnen zien tijdens het bezoekuur. Uiteindelijk moest de moeder uiteraard gewoon vertellen wat er aan de hand was. Het gevolg was dat de kinderen niet wisten waar ze aan toe waren. Je zag hun onrust en spanning. We treffen in de regel ook veel hyperactieve kinderen die zich niet goed kunnen concentreren. Ze ervaren chaos in hun hoofd en die wanorde is weer van invloed op hun gedrag en schoolprestaties.
Hart
Als vrijwilliger kun je een rustpunt voor zo’n kind zijn. Word dus alsjeblieft geen vrijwilliger bij het OKD-programma om simpelweg iets om handen te hebben − bijvoorbeeld na je pensioen. Het is cruciaal dat je écht hart hebt voor dit werk. Je moet beginnen met een intentie; stel je hart open voor de kinderen. Ze voelen je bedoelingen heel goed aan, echt waar. Kies voor dit werk omdat je weet dat deze kinderen veel tekortkomen en omdat je hen wat liefde wilt geven.”