Op zaterdag 24 mei was het zover: tijdens de Landelijke Vrijwilligersdag bedanken en complimenteren we onze meer dan duizend vrijwilligers voor hun belangeloze inzet. Een dag die in het teken staat van elkaar ontmoeten, elkaar even echt spreken en ook iets leren.

Een cruciale pijler van Exodus
Onze bestuurder Monique van Schaik heette eerst iedereen welkom. Ze benadrukte de belangrijke rol van vrijwilligers binnen Exodus. “Exodus is voor ex-gedetineerden een brug voor een veilige terugkeer naar de samenleving. Iets was in de huidige tijden van verdeeldheid en polarisatie alleen maar belangrijker, en lastiger wordt. Onze vrijwilligers zijn een cruciale pijler van die brug. Samen vormen we een goede, veilige basis voor ons werk, voor onze deelnemers. Samen staan we sterker!”
Goed bedoeld moeilijk maken
Daarna inspireerde Ariane van Heijningen, schrijfster van het boek ‘Goed bedoeld moeilijk maken’, ons om te vragen. Vragen waarmee je echt contact maakt met je medemens. Vragen waarbij je bereid bent om ieder antwoord te horen. Want door goede vragen te stellen, kun je een ander helpen om zelf zijn eigen adviseur te worden. Want er zit meer wijsheid in je dan je zelf vaak denkt!
‘Als je ouder crimineel was, word jij dat dan ook?’
Na de pauze spraken Steve van Weijer en Suzan Erik, onderzoekers van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving. Steve vertelde over zijn onderzoek naar intergenerationele overdracht van criminaliteit. Als je vader of moeder in de criminaliteit terecht komt, is de kans dat jij ook die kant op gaat dan groter? En hoe doe je daar onderzoek naar? Suzan gaat onderzoek doen naar ouders in detentie. Welke invloed heeft de detentie van een ouder op een kind? Want meer dan 1/3 van de mannen in de gevangenis is vader van een kind onder de 18 jaar. Naar aanleiding van beide onderzoeken vond een leerzaam en vruchtbaar gesprek plaats. We kijken uit naar de uitkomsten van het onderzoek.
De dag door de ogen van vrijwilliger Mariska
Mariska geeft sinds vier jaar de training ‘Mijn kind en ik’. Ze kwam dit jaar voor het eerst naar de vrijwilligersdag. “Ik was een beetje laat met aanmelden. Een hele dag, dat weerhield me eerst. Maar de onderwerpen waren zo interessant. Daar wilde ik bij zijn.”
Ze kreeg geen spijt, integendeel. “Wat een warm welkom. We werden als vrijwilliger echt in het zonnetje gezet. Ik kwam alleen, maar heb me geen moment alleen gevoeld. Iedereen hier deelt dezelfde passie: we hebben hart voor gevangenen.” Vooral de lezing van Ariane van Heijningen maakte indruk. “Dat was fantastisch, en heel confronterend. Ik merkte tijdens de oefeningen die we deden hoe makkelijk je al invult wat een ander zegt. Luister ik wel echt? En de verwonderingsvragen neem ik mee naar de gevangenis: als iemand iets zegt, meer ‘Hè?!’ en ‘Huh?!’ vragen.”
En kom je de volgende keer weer? “Het was zo’n leuke dag. Ik ga mijn collega-vrijwilligers enthousiast maken, zodat ze de volgende keer ook komen!”
De dag door de ogen van vrijwilliger Kalifa
Ook Kalifa, nu bijna een jaar maatje via Exodus, was voor de eerste keer bij de vrijwilligersdag. “Ik vond het een geweldige en inspirerende dag. Goed ingedeeld: met een moment van luisteren en een moment van doen. En met diepgang.”
Het gedeelte over ‘goedbedoeld moeilijk maken’ liet Kalifa beseffen hoe belangrijk vragen is. “Je nodigt mensen uit om zelf na te denken. Ik ben na afloop meteen het boek gaan lezen. Dit is iets wat mij niet alleen in de PI helpt, maar ook in gesprekken met vrienden en familie.”
De lezingen over de invloed van criminaliteit van ouder op kind hielpen Kalifa om praktijk te koppelen aan theorie. Ze is zelf leerkracht, en heeft in Rotterdam-Zuid gewoond en gewerkt. “Daar zag ik veelbelovende leerlingen met een goed schooladvies later in de criminaliteit terecht komen. Ik dacht altijd dat dit kwam door peer pressure. De lezingen lieten mij zien hoe belangrijk ook je herkomst is, de stabiliteit van je gezin. Dat verbreedt mijn perspectief: het helpt mij om iemand nog meer als persoon te zien. Je weet niet waar iets vandaan komt, en je hebt je thuis niet voor het kiezen. Dus waarom zou je iemand veroordelen? Geef iedereen een kans, kijk met een open blik. Daar heeft deze dag voor mij aan bijgedragen.”